10 फायदे आणि 10 नुकसान प्रसार माध्यमांची
टीव्हीवरील वाढत्या माध्यमांचा समाजावर स्वत: चा प्रभाव आहे, मानवी जीवनावर माध्यमांचे सकारात्मक आणि नकारात्मक फायदे तसेच बरेच तोटे आहेत. आपणास त्याबद्दल तपशीलवार माहिती असणे फार गरजेचे आहे.
प्रसार माध्यम फायदे
1. आज मीडियाचा सर्वात मोठा स्रोत म्हणजे टेलीविजन, आज टीव्हीमध्ये मनोरंजन चॅनेल्स आहेत त्याइतकेच किंवा त्याहून अधिक बातम्या चे चॅनेल आहेत.
2. जगातील वेगवेगळे देश, धर्माचे लोक एकत्र येऊन त्यांची चर्चा, त्यातील त्यांची प्रतिभा दर्शवू शकतात.
3. देश आणि जगाच्या थेट बातम्या माध्यमांद्वारे उपलब्ध असतात. हे मीडिया लोक जगाच्या कोणत्याही कोप-यात घडणा-या घटनेला त्वरित सर्वासमोर आणतात.
4. रेडिओ हे एक चांगले माध्यम आहे, याद्वारे कोठूनही माहिती उपलब्ध होते. आजकाल तर मोबाईलमध्ये रेडिओ, एफएम सुविधादेखील उपलब्ध आहे.
5. सर्व विषयांसाठी भिन्न चॅनेल आहेत, जेणेकरून त्यांच्या इच्छेनुसार त्यांना हवे ते पाहिले जाते.
6. धार्मिक वाहिन्याही उपलब्ध आहेत, ज्याचा आनंद आपल्या घरातील वडीलजनांना होतो.
7.न्यूज चॅनेलसुद्धा वेग- वेगळे आहेत, स्थानिक बातम्यांसाठी वेगळे आहेत, राज्यासाठी वेगळे आहेत, देशासाठी वेगळे आहेत, परदेशी वेगळे आहेत आणि शेअर बाजाराचे स्वतंत्र चॅनेल आहेत. बर्‍याच पर्यायांसह, आम्ही कोणते पाहिजे ते चैनल निवडू शकतो. हे चॅनेल बर्‍याच भाषांमध्ये देखील उपलब्ध आहे,
जेणेकरुन जे देशाच्या भिन्न भाषा समजतात त्यांना त्यांच्या प्रादेशिक भाषेत या वाहिन्यांचा आनंद घेता येतो.
8. बर्‍याच स्पोर्ट्स चॅनेल्स टीव्हीवरही येतात, यामुळे आपण घरी बसून खूप दूरवर असलेल्या क्रिकेट आणि इतर सामन्यांचा आनंद घेता येतो.
9. माध्यमांच्या वाढीमुळे, मोठे राजकारणी काहीही चुकीचे काम करण्यास घाबरतात, कारण त्यांची प्रत्येक क्रिया माध्यमांनी बारकाईने पाहिली जाते.
10. आपल्या बातम्या पोहोचविण्यासाठी मीडिया लोक रात्रंदिवस परिश्रम घेतात, प्रत्येक माध्यम त्यांच्या चॅनेलला पहिली बातमी किंवा कार्यक्रम
प्रसारित होईल याची खात्री करण्याचा प्रयत्न करतो. मीडिया हा आज आपल्या दैनंदिन जीवनाचा एक भाग बनला आहे.
प्रसार माध्यमांमुळं होणारे नुकसान
1. वाढणार्‍या वाहिन्यांसह, एक चॅनेल दुसर्‍याचा प्रतिस्पर्धी बनला आहे. टीआरपीच्या स्पर्धेत ते कार्यक्रमाच्या गुणवत्तेकडे लक्ष देत नाहीत आणि
काहीही प्रसारण दाखवतात.
2. आजकाल सत्याच अर्धसत्य करुन, कार्यक्रमांचा दर्जा न राखता अनेक मालिका ची निर्मिती केली जाते. बर्‍याच वेळा कौटुंबिक वाहिनीवर असे कार्यक्रमही असतात, जे कुटूंबासमवेत बसुन पाहू शकत नाहीत आणि अचानक असे काहीतरी दृष्यप्रत्येकाला संभ्रमित करते.
3. सोशल मीडियामध्ये जास्त वेळ घालवणा-यांसाठी अनेक प्रकारच्या समस्या उद्भवतात. जर पालकांनी लक्ष दिले नाही तर मुले चुकीच्या लोकांच्या संगतीत पडतात आणि त्यांचे भविष्य खराब करतात.
4. मास मीडिया, बर्‍याच घाणेरड्या (अश्लील) वाहिन्या सोशल मीडियावरही येतात. हे आपल्या समाजासाठी शाप देण्यासारखे आहे, जे देशाचे भविष्य खराब करते. यासाठी सरकारने कठोर पावले उचलली पाहिजेत आणि अशा टीव्ही चॅनेल, कार्यक्रम टीव्हीवर प्रसारित होऊ नयेत.
5. बरेच लोक संगीत, एफएम इत्यादी ऐकतात, ते हेडफोनवर लाऊन ठेवतात आणि ते ऐकतात, ड्रायव्हिंग करतात. यामुळे त्यांच्या कानांमध्ये त्रास होतो, तसेच ड्राईव्हिंग करताना हेडफोन लावताना मोठा अपघात होतो. अलीकडेच असे ऐकले आहे की एक स्कूल बस रेल्वे स धड़कली आणि त्यात 15-20 मुले ठार झाली. या अपघाताचे कारण म्हणजे ड्रायव्हरने हेडफोन लावले होते.
6. मास मीडिया, सोशल मीडियाच्या कार्यक्रमांमध्येही सिगारेट, अल्कोहोलचे सेवन उघडपणे दर्शविले जाते आहे, हे पाहून वडिलांसह मुलांवरही परिणाम
होतो, त्याचा परिणाम विपरीत होतो आहे.
7. टीव्हीवर दर्शविलेले कार्यक्रमात श्रीमंत, गरीब, जात, धर्म यांचे वर्चस्व असते, ज्यामुळे लोकांना चुकीचे मार्गदर्शन मिळते. यासह, अधिक
शो-अप, सजावट आहे, ज्यामुळे सामान्य लोक देखील आपल्या आयुष्यात याचा पायंडा घालण्याचा प्रयत्न करतात.
8. मीडिया लोक स्वत: चे वृत्त तयार करतात, काहीही बोलतात, कोणत्याही थराला जातात. आजकाल सत्यतेची या माध्यमात कमी मात्राआहे.
9. आपल्या माध्यमासह देशात, कोणत्याही आपत्ती, अपघाताच्या वेळी, ते तेथे प्रत्यक्षजात नाहीत आणि त्यांना मदतही करणार नाहीत, मरताना पण हे लोक प्रश्नच विचारतील की, आपणास कसे वाटतं आहे? जणू काही त्यांनी मानवताही गमावली आहे असे दिसते.
10. एखाद्या विशिष्ट व्यक्तीबद्दल बर्‍याच वेळा काही खोटी अफवा पसरविली जातात, ज्यामुळे त्या व्यक्तीची प्रतिष्ठा खराब होते.
मीडियाच्या जबाबदा-या आणि समाजासाठी कर्तव्ये
मीडिया लोकांनी हे लक्षात ठेवले पाहिजे की, ते काय दर्शवित आहेत, त्यामध्ये सत्य असले पाहिजे. खोटे, अफवा दर्शवू नये. त्यांच्या कार्यक्रमामुळे कोणालाही मानसिक त्रास होऊ नये. असे कार्यक्रम दर्शविले गेले पाहिजेत ज्याद्वारे देश समाज शिकेल आणि पुढे जाईल.
सरकारने प्रसारमाध्यमे आणि सोशल मीडियावर बारकाईने लक्ष ठेवले पाहिजे, कोणतीही आक्षेपार्य बाब असेल, तर त्या कार्यक्रमाचे प्रसारण होऊ देऊ नये. मीडिया हे आता एक व्यासपीठ बनले आहे, ज्याला समाजात अतंत्य महत्त्वाचे स्थान आहे, त्याने आपली प्रतिष्ठा टिकवून ठेवण्यासाठी स्वतःच प्रयत्न केले पाहिजेत. तसे ,ते खूप मेहनत करतात, 24 तास काम करतात जेणेकरुन देश आणि समाज यांचे मनोरंजन होईल, समाजाला योग्य दिशा मिळेल. त्यांच्यामुळे चित्रपट अभिनेता स्टार होतो, राजकारण्यांचा ब्लॅक कॉलर समोर येतो.